Σφασκέλωναν και οι αρχαίοι

Ούτε το δημοφιλές «φασκέλωμα» δεν αποτελεί επινόηση των νεοελλήνων. Κι αυτό έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Για του λόγου το αληθές μπορείτε να επισκεφθείτε  μια έκθεση που οργάνωσε το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο για τις Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς ( ώς την Κυριακή) που είναι αφιερωμένες στο θέμα «Μάγοι, ξόρκια και φυλαχτά: Η μαγεία στον αρχαίο και χριστιανικό κόσμο».

Εκεί θα δείτε ένα μαρμάρινο ανάγλυφο: παρουσιάζει έναν όρθιο νέο με δύο φάσκελα (κοινώς μούντζες) ή «σφακέλους» κατά την αρχαιοελληνική. Οι «σφάκελοι» ήταν ένα είδος κατάρας. Οπότε κάθε φορά που σηκώνουμε τις δύο παλάμες στο παρμπρίζ του αυτοκινήτου, πρέπει να έχουμε συνείδηση τι ακριβώς κάνουμε.

Οι προσεκτικοί επισκέπτες του Μουσείου της Ακρόπολης θα έχουν ασφαλώς επισημάνει στο τέλος του πρώτου ορόφου μια μαρμάρινη σφαίρα με μαγικά σύμβολα, που βρέθηκε στον βράχο της Ακρόπολης. Μολύβδινα πλακίδια με κατάδεσμους (κατάρες) και φυλαχτά, όπως και παραστάσεις με πρακτικές μαγείας αποτυπωμένες πάνω σε αγγεία, υπάρχουν πολλά. Γιατί η δεισιδαιμονία είναι τόσο παλιά όσο και η αδυναμία του ανθρώπου να εξηγήσει τις υπερφυσικές δυνάμεις. Αναφορά για την ύπαρξη μαγισσών έχουμε ήδη από τη Νεολιθική Εποχή. Η συνήθης πρακτική ήταν να τοποθετήσουν την κατάρα (γραμμένη επί μολύβδινου ελάσματος) πάνω σε τάφο πεθαμένων, κατά προτίμηση με βίαιο θάνατο. Καρφιά και δεσίματα χρησιμοποιούσαν από την αρχαιότητα οι μάγισσες, όπως φίλτρα και δηλητήρια.

Οσα όπλα αναπτύσσονταν όμως για το κακό, άλλα τόσα κατασκευάζονταν για την αποτροπή του. Τα μουσεία μας έχουν χιλιάδες φυλαχτά και διάφορα αποτροπαϊκά. Λέγεται ότι ο Περικλής όταν αρρώστησε κατά την περίοδο του Λοιμού των Αθηνών δέχθηκε να φορέσει φυλαχτό.

Το υπουργείο Πολιτισμού συμμετέχοντας στον ευρωπαϊκό αυτό εορτασμό, που οργανώνεται για δέκατη έκτη χρονιά, καλεί τους Ελληνες να επισκεφθούν δωρεάν το τριήμερο αυτό μουσεία, μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους σε 53 σημεία της χώρας. Εχουν οργανωθεί συναυλίες, εκθέσεις, ξεναγήσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες και άλλες σχετικές εκδηλώσεις.

Εντός της Αττικής μπορείτε να πάτε στα:

* Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (210-8217724). Περιοδική έκθεση «Η Μαγεία στην αρχαιότητα. Μύθοι και Σύμβολα» (24/9- 28/11) και προβολή ντοκιμαντέρ.

* Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο (213-2139500). Θεματική εκπαιδευτική διαδρομή στη μόνιμη έκθεση με θέμα «Πίστη και δεισιδαιμονία: λατρευτικές αντιλήψεις και μαγικές πρακτικές στον χριστιανικό κόσμο».

* Νομισματικό Μουσείο (210-3612519). Εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Μυθικά όντα στα νομίσματα και τις τοιχογραφίες του Ιλίου Μελάθρου».

* Στοά Αττάλου (Μουσείο Αρχαίας Αγοράς, 210-3210196). Εκθεση: «Δεσμοί μαγείας στην Αρχαία Αγορά».

* Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης (210-3223368). Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών: «Φίδια, νεράιδες, ξωτικά, γοργόνες, δράκοι και στοιχειά. Μαγικά σύμβολα στη λαϊκή τέχνη».

* Φιλοπάππου (210-9238747): «Το μεγαλύτερο κέντρο ξωτικών». Θεματικές ξεναγήσεις για παιδιά και ενήλικες.

* Ιδρυμα Θεοχαράκη (210-3611206). Εκθεση ζωγραφικής παιδιών.

* Κέντρο Μελέτης Νεότερης Κεραμικής (210-3318491): Φωτογραφική έκθεση «Κεραμική και συνήθειες στις παρυφές του χριστιανισμού» και εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Η μαγεία της φωτιάς».

* Λυσίου και Κλεψύδρας, Πλάκα (210-3253059). Εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Γούρια, ξόρκια, φυλαχτά στα νεότερα χρόνια. Οικιακές πρακτικές και παραδόσεις».

* Ναυτικό Μουσείο (Ακτή Θεμιστοκλέους, Μαρίνα Ζέας - 210-4516264) «Θεοί, δαιμόνια και μάγισσες της θάλασσας». Διηγήσεις μύθων, θρύλων και δεισιδαιμονιών.

Ξεχασμένο θέατρο ξαναγεννιέται

Χάρη στο «Διάζωμα» του Σταύρου Μπένου ξανάρχισαν οι ανασκαφές στο αρχαίο θέατρο των Φθιωτίδων Θηβών

 Το Σάββατο στις 10 το πρωί  αρχίσε η ξενάγηση στο αρχαίο θέατρο των Φθιωτίδων Θηβών στη Νέα Αγχίαλο από την ανασκαφέα του Βάσω Αδρύμη-Σισμάνη. Ετσι, οι πολίτες της περιοχής θα μάθουν πως το κατεστραμμένο πιθανότατα από τους σεισμούς αυτό θέατρο (βρίσκεται πάνω στο ρήγμα Αλμυρού) ήταν εξ ολοκλήρου λίθινο και χωρούσε 3.000 θεατές.

Λειτούργησε από το τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. έως το τέλος των αυτοκρατορικών χρόνων. Είναι εντός της τειχισμένης αρχαίας πόλης των Φθιωτίδων Θηβών, ενός τεράστιου κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου, που διαθέτει επίσης ιερό και σημαντικά δημόσια και ιδιωτικά κτήρια.

Το θέατρο αυτό είχε εν μέρει ανασκαφεί το 1992-93. Υστερα από 17 χρόνια απραξίας και μετά το προσωπικό ενδιαφέρον του Σταύρου Μπένου και του «Διαζώματος», όπως μας είπε η κ. Αδρύμη, ξανάρχισαν τον περασμένο Δεκαπενταύγουστο οι ανασκαφές. Στην αρχή έσκαβαν με κονδύλια μιας προγραμματικής σύμβασης του ΥΠΠΟΤ και της Νομαρχίας Μαγνησίας. Τώρα η έρευνα συνεχίζεται με προγραμματική σύμβαση της Νομαρχίας και του Δήμου Νέας Αγχιάλου (συνολικά 80.000 ευρώ).

Το «Διάζωμα», που φιλοδοξεί να βάλει ένα λιθαράκι στην έρευνα, αναστήλωση και ανάδειξη των αρχαίων θέατρων όλης της χώρας, αρχίζει από τη Νέα Αγχίαλο το φετινό πρόγραμμά του, που έχει τίτλο «Ξεκινάμε», στοχεύοντας ώς το τέλος του 2011 να έχει αποτελέσει μοχλό κινητοποίησης της τοπικής αυτοδιοίκησης και των πολιτών για τη χρηματοδότηση έργων σε περισσότερα από 15 αρχαία θέατρα.

Το απόγευμα του Σαββάτου  ακολουθήσε εκδήλωση στο αμφιθέατρο του δημαρχείου Νέας Αγχιάλου (7 μ.μ.) με ανοικτή συζήτηση και ομιλητές την κ. Αδρύμη («Το αρχαίο θέατρο της πόλης των Φθιωτίδων Θηβών. Παρελθόν, παρόν και μέλλον») και τον Σταύρο Μπένο («Ο ρόλος των πολιτών για την προστασία των μνημείων»). Χαιρετισμό θα απευθύνει ο δήμαρχος της πόλης Ηλίας Καραπατάκης και η εκδήλωση θα κλείσει με το μουσικό σύνολο «Ιαμβος».

Το Μουσείο Κορίνθου θέλει πίσω τους Κούρους

Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ
 Αυτά τα αγάλματα και ποιος δεν θα ήθελε να τα πάρει; Δικαίως, λοιπόν, σοβεί τους τελευταίους μήνες μια διαμάχη μεταξύ Αθηνών και Κορίνθου για τους αρχαϊκούς Κούρους, που βρέθηκαν και κατασχέθηκαν σε χέρια αρχαιοκαπήλων τον περασμένο Μάιο στην Κορινθία.

Το πρωί, που επισκεφτήκαμε τον χώρο, οι αρχαιολόγοι είχαν μόλις ανοίξει τάφο ενός «πολεμιστή», σύγχρονου των δύο Κούρων


Τα δύο ωραιότατα και σπάνια αγάλματα μεταφέρθηκαν, όπως συμβαίνει με όλα τα προϊόντα αρχαιοκαπηλίας, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Εκεί έχουν μείνει από τότε. Ομως, η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων (ΛΖ' ΕΠΚΑ), με έγγραφό της στην Αρχαιολογική Υπηρεσία ζητάει την άμεση επιστροφή τους στην Κορινθία, για να ενωθούν με τα πόδια τους, που βρέθηκαν στον αγρό που υπέδειξε ένας εκ των αρχαιοκαπήλων ως τόπο εύρεσης των Κούρων.

Οσο καθυστερεί η επιστροφή των γλυπτών στην «πατρίδα» τους τόσο φουντώνουν οι υποψίες ότι οι Κούροι δεν θα γυρίσουν πίσω αμαχητί. Οι τοπικοί παράγοντες έχουν ήδη πάρει θέση μάχης για τη διεκδίκησή τους και δύο βουλευτές της Κορινθίας, η Κατερίνα Φαρμάκη (ΠΑΣΟΚ) και ο Κώστας Κόλλιας (Ν.Δ.), έχουν καταθέσει στη Βουλή σχετικές ερωτήσεις προς τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού Π. Γερουλάνο.

Το θέμα αυτό, αλλά και η εικόνα που έχουν πλέον οι αρχαιολόγοι, ύστερα από τεσσάρων μηνών έρευνα στην επίμαχη περιοχή, μας έφερε ένα πρωινό στην Κορινθία.

Εντατική ανασκαφή

Ξεκινήσαμε από το Μουσείο του αρχαιολογικού χώρου της Κορίνθου, που ήταν γεμάτο τουρίστες. «Αν έρθουν και οι Κούροι, θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο η επισκεψιμότητα», επισημαίνει ο προϊστάμενος της Εφορείας Κωνσταντίνος Κίσσας, που ξημεροβραδιάζεται μαζί με ένα ολιγομελές συνεργείο έξι ωρομίσθιων εργατών, έναν αρχαιολόγο (Γ. Γιαννακόπουλο) και μία σχεδιάστρια (Μαρία Καλλίρη), στην ανασκαφή. Αγωνίζεται να προλάβει μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου, που λήγουν οι συμβάσεις των εργαζομένων, να έχει ερευνήσει όσο γίνεται μεγαλύτερη έκταση, με την ελπίδα, βέβαια, πως θα μπορέσει να απαντήσει στο ερώτημα, ποιοι ήταν οι δύο αυτοί νεαροί και ποιο σπουδαίο ταφικό μνημείο κοσμούσαν.

Από τη γη, στο εργαστήριο

Παράλληλα έχει οργανώσει στο Μουσείο ένα υπερσύγχρονο εργαστήριο υποδοχής των ευρημάτων. Το λειτουργεί μια ομάδα συντηρητών του υπουργείου, υπό τον Βλάσση Δεληστάθη και την επίβλεψη της Ηρώς Τσίγκρη. Ετσι, κάθε κομμάτι που βγαίνει από τη γη, μπαίνει κατ' ευθείαν στην «εντατική» για συντήρηση. Στον χώρο αυτό είδαμε ξαπλωμένα στο τραπέζι τα δύο πόδια των Κούρων. Οι έμπειροι συντηρητές μάς έδειξαν πώς κολλάει απολύτως το δεξί πέλμα του ενός Κούρου με τη δεξιά κνήμη του. Τώρα θα ήθελαν να διαπιστώσουν αν τα δύο πόδια συναρτώνται απολύτως και με τα γλυπτά. Γι' αυτό, τα ζητούν πίσω.

Η επόμενη στάση μας ήταν στην ανασκαφή. Σε απόσταση περίπου δέκα λεπτών με αυτοκίνητο από το Μουσείο, σε μια αγροτική έκταση φυτεμένη κυρίως με ελιές, έξω από το χωριό Κλένια (κοντά στο Χιλιομόδι), βλέπεις 23 ανασκαμμένους τάφους, εκ των οποίων οι 11 χρονολογούνται στην αρχαϊκή εποχή (530-510 π.Χ.), δηλαδή στην εποχή των Κούρων, και οι υπόλοιποι στους κλασικούς και ελληνιστικούς χρόνους. Είναι σαρκοφάγοι επιχρισμένες εσωτερικά, δηλαδή επιμελημένες με πώρινες καλυπτήριες πλάκες.

Πρόκειται για ένα εκτεταμένο και οργανωμένο νεκροταφείο μιας ισχυρής οικονομικά και ανθούσας πόλης, πιθανότατα της αρχαίας Τενέας, που δεν έχει ακόμη εντοπιστεί ανασκαφικά. Η θέση της, όμως, έχει περιγραφεί από τον Παυσανία (2ο αι. μ.Χ.) και έχει ταυτιστεί από τους νεότερους μελετητές με τα αρχαία περάσματα στα βουνά, που βλέπεις να υψώνονται στην περιοχή. Ο αρχαίος περιηγητής αναφέρει πως «από τον Ακροκόρινθο αν πάρουμε τον ορεινό δρόμο (τη σημερινή Κλεισούρα που οδηγεί στο Αργος) θα βρούμε την Τενεατική Πύλη και το ιερό της Ειληθείας. Εξήντα τόσα στάδια απέχει η Τενέα (σήμερα χωριό Κλένια). Οι κάτοικοί της λένε πως «είναι Τρώες, αιχμάλωτοι που έφεραν οι Ελληνες από την Τένεδο και που τους δόθηκε από τον Αγαμέμνονα αυτός ο τόπος για να εγκατασταθούν, γι' αυτό και τιμούν τον Απόλλωνα πιο πολύ από τους άλλους θεούς».

Ο τάφος του πολεμιστή

Η περιοχή έχει γίνει βορά των αρχαιοκαπήλων. Κάθε μέρα η Αστυνομία καλεί τους αρχαιολόγους για να τους παραδώσει όλο και νέα «ευρήματα» λαθρανασκαφών. Κι επειδή είναι πολύ γνωστό ότι υπάρχουν αρχαία όπου κι αν σκάψεις, κάποιοι επιδίδονται και στην παραγωγή πλαστών, όπως μας εξήγησαν οι αρχαιολόγοι, που εκείνο το πρωί είχαν ανοίξει ακόμη έναν τάφο.

Ο νεκρός ήταν σύγχρονος των δύο Κούρων. Ανάμεσα στα πόδια του ήταν ένας σκύφος, μια κύλικα, μια στλεγγίδα και ένα μαχαίρι. Η παράσταση πάνω στην κύλικα, όταν καθαρίστηκε αργότερα και αποτυπώθηκε σχεδιαστικά από τη Μαρία Καλλίρη, φάνηκε πως απεικόνιζε πολεμιστή.

Σχέση με Κούρο Μονάχου

Τα δύο πόδια των Κούρων βρέθηκαν σε ελάχιστη απόσταση από εκεί, εμπρός από δύο δίδυμους τάφους (σαρκοφάγους), που διέφεραν από τους άλλους μόνο στο πάχος της επικαλυπτήριας πλάκας τους, τριπλάσιο των υπολοίπων. Αυτό αποτελεί μία απόδειξη ότι οι τάφοι αυτοί ίσως σήκωναν βαρύ φορτίο και γι' αυτό πρόκειται να σταλούν τα οστά των νεκρών για ανθρωπολογική έρευνα προκειμένου να διαπιστωθεί αν ήταν αδέλφια. Δεν αποκλείεται, όμως, τα γλυπτά να κοσμούσαν γειτονικό τύμβο, ο οποίος δεν έχει ακόμη ανασκαφεί, καθώς βρίσκεται στα όρια του τεράστιου οικοπέδου (3.800 τ.μ.) και δεν μπορεί να ερευνηθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η ανασκαφή θα συνεχιστεί την προσεχή άνοιξη, εάν κι εφόσον υπάρχει διαθέσιμη επιχορήγηση.



Η πλήρης αποκάλυψη των αρχαίων θα δείξει ποια σχέση μπορεί να έχουν οι Κούροι αυτοί με τον Κούρο της Τενέας (εύρημα του 1846) που εκτίθεται στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου, όπως και με τους άλλους δίδυμους αρχαϊκούς Κούρους, τον Κλέοβι και τον Βίτωνα, τα αγάλματα των οποίων αφιέρωσαν οι Αργείοι στο Ιερό του Απόλλωνα στους Δελφούς. *

Μελέτη επιβεβαιώνει τη θεωρία Ανδρόνικου για τα οστά του Φιλίππου Β' στη Βεργίνα

Τα οστά, που βρέθηκαν στον βασιλικό τάφο της Βεργίνας ανήκουν στον Φίλιππο, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και όχι στον ετεροθαλή αδερφό του, Αρριδαίο, όπως αναφέρει θεωρία τριών βρετανικών πανεπιστημίων που επιβεβαιώνουν και τη θεωρία του μεγάλου Έλληνα αρχαιολόγου Μανόλη Ανδρόνικου.

Η σημαντική ανθρωπολογική έρευνα που έγινε στο Κέντρο Συγκριτικής και Κλινικής Ανατομίας στο Μπρίστολ, με επικεφαλής τον δρα Ανθρωπολογίας, Τζόναθαν Μασγκρέιβ επιβεβαιώνει την άποψη του Έλληνα καθηγητή - ανασκαφέα της Βεργίνας, Μανόλη Ανδρόνικου.

Σύμφωνα με τους ερευνητές πανεπιστημίων του Μπρίστολ, του Μάντσεστερ και της Οξφόρδης, στη Μεγάλη Τούµπα της Βεργίνας δεν φαίνεται να είναι θαµµένος ο Φίλιππος Γ΄ ο Αρριδαίος, γιος του Φιλίππου Β΄ και ετεροθαλής αδελφός του Αλεξάνδρου, αλλά ο ίδιος ο πατέρας του Αλέξανδρου.

Από τους πλέον αναγνωρισμένους στην επιστήμη του, ο καθηγητής Μασγκρέιβ δημοσίευσε την έρευνά του στη διεθνή ιατρική επιθεώρηση «Ιnternational journal of medical sciences», σύμφωνα με την οποία τα σκελετικά ευρήματα στον τάφο, που ανέσκαψε ο Μανόλης Ανδρόνικος, δεν συνδυάζονται με τις ιστορικές πηγές που αναφέρονται στη ζωή, τον θάνατο και την ταφή του Αρριδαίου.

Το κρανίο που βρέθηκε στον τάφο της Βεργίνας ανήκει σε άνδρα και φέρει κάταγµα στο δεξί ζυγωµατικό οστό και ασυµµετρία στο δεξί τοίχωµα της γναθικής κοιλότητας. Σύµφωνα µε ιστορικές πηγές, ο Φίλιππος Β΄ έχασε το µάτι του κατά τη διάρκεια µάχης το 354 π.Χ., τραύµα που ταιριάζει με τα ευρήµατα αυτά.

Το πράσινο χρώµα και οι γραµµές των οστών δείχνουν πως υπήρχε σάρκα πάνω τους όταν κάηκαν και πως αυτή δεν είχε αποσυντεθεί από την ταφή.

Ορισμένοι υποστήριξαν ότι η σορός του ξεθάφτηκε και ξαναθάφτηκε τέσσερις έως 17 µήνες μετά τη δολοφονία του το 317 π.Χ.

Τα ευρήματα αποδεικνύουν, ωστόσο, ότι οι σοροί αποτεφρώθηκαν στη Βεργίνα. Ο δρ. Μασγκρέιβ υποστηρίζει ότι μιας και τα ταφικά έθιµα δεν επέτρεπαν στους ζωντανούς να έχουν απευθείας επαφή µε ένα σώµα σε αποσύνθεση, ο Αρριδαίος δεν θα είχε εκταφεί, µετακινηθεί και αποτεφρωθεί.

Οι επιστήμονες τονίζουν, επίσης, ότι ενώ πηγές αναφέρουν ότι ο Αρριδαίος είχε ταφεί μαζί με τη σύζυγό του Ευρυδίκη και τη μητέρα της, ο τάφος περιείχε μόνο δύο σορούς. Η σορός της γυναίκας δείχνει ότι η γυναίκα που έχει ταφεί στη Βεργίνα ήταν μεταξύ 20 και 30 ετών, ενώ η σύζυγος του Αρριδαίου υπολογίζεται ότι δεν ήταν πάνω από 19 ετών.

Αναλύθηκε περιεχόμενο χαπιών που έφτιαχναν οι γιατροί στην αρχαία Ελλάδα

Αμερικανοί αρχαιοβοτανολόγοι μπόρεσαν για πρώτη φορά να μελετήσουν και να αναλύσουν το περιεχόμενο χαπιών που έφτιαχναν οι γιατροί στην αρχαία Ελλάδα και τα οποία ανακαλύφθηκαν προ 20ετίας, σε ένα ναυάγιο ελληνικού πλοίου στα ανοιχτά της Τοσκάνης.

Το πλοίο από ξύλο καρυδιάς, το οποίο ναυάγησε το 130 π.Χ., μετέφερε γυαλικά από τη Συρία και φάρμακα, που τα περισσότερα δεν είχαν καθόλου μουσκέψει από το νερό. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν το ναυάγιο το 1989, αλλά μόλις τώρα κατέστη δυνατό να ανακοινωθεί η μελέτη των φαρμακευτικών σκευασμάτων που αυτό περιείχε.

Οι αναλύσεις DNA έδειξαν ότι κάθε χάπι ήταν ένα μίγμα από τουλάχιστον δέκα διαφορετικά εκχυλίσματα φυτών, όπως ο ιβίσκος και το σέλινο. «Για πρώτη φορά έχουμε, πια, φυσικά στοιχεία όσων περιέχονται στα γραπτά των αρχαίων Ελλήνων γιατρών Διοσκουρίδη και Γαληνού», δήλωσε ο Αλέν Τουγουέιντ του Εθνικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν στην Ουάσιγκτον, σύμφωνα με το «New Scientist».

Η ανάλυση του DNA έγινε από τον Ρόμπερτ Φλάισερ του Εθνικού Ζωολογικού πάρκου του Σμιθσόνιαν, ο οποίος συνέκρινε τις γενετικές αλληλουχίες που βρήκε σε δύο χάπια, με τη γενετική βάση φυτών GenBank που έχουν τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ. Με τον τρόπο αυτό, μπόρεσε να εντοπίσει μέσα στα χάπια ίχνη από καρότο, ραπανάκι, σέλινο, άγριο κρεμμύδι, βαλανίδια, λάχανο, ήμερο τριφύλλι (αλφάλφα), αχίλλεια κ.α. Ακόμα εντόπισε ιβίσκο, που πιθανώς είχε εισαχθεί από την Ανατολική Ασία, την Ινδία ή την Αιθιοπία.

Σύμφωνα με τον Φλάισερ, τα περισσότερα από τα παραπάνω φυτά χρησιμοποιούνταν από τους αρχαίους για να θεραπεύουν τους αρρώστους. Η αχίλλεια π.χ. σταματούσε την αιμορραγία κάποιου τραύματος. Ο Πεδάνιος Διοσκουρίδης, ιατρός και βοτανολόγος (πρόδρομος των φαρμακοποιών), κατά τον 1ο αιώνα μ.Χ., περιέγραφε στα κείμενά του το καρότο ως πανάκεια για πολλά προβλήματα υγείας, θεωρώντας, για παράδειγμα, ότι αν κανείς το έχει φάει προκαταβολικά, δεν τον βλάπτουν τα ερπετά, ενώ παράλληλα βοηθά στη σύλληψη παιδιού.

Η ανάλυση των αρχαίων παρασκευασμάτων-χαπιών, εκτός από τις νέες πληροφορίες, έχει δημιουργήσει και νέα μυστήρια για τους αρχαιοβοτανολόγους. Η μελέτη του DNA δείχνει ότι τα χάπια πιθανότατα περιείχαν και ηλίανθους, ένα φυτό που οι επιστήμονες ως τώρα πίστευαν ότι δεν υπήρχε στον αρχαίο κόσμο, πριν οι Ευρωπαίοι το ανακαλύψουν στην Αμερική. Αν το εύρημα επιβεβαιωθεί, οι βοτανολόγοι θα πρέπει να αναθεωρήσουν την παραδοσιακή ιστορία του φυτού και την παγκόσμια διασπορά του, όπως δήλωσε ο Τουγουέιντ, αν και παραμένει ακόμα η πιθανότητα η παρουσία ηλίανθου στα αρχαία χάπια να προέρχεται από πρόσφατη γενετική «μόλυνση».

Τα βότανα και τα φάρμακα που περιγράφουν στα κείμενά τους ο Γαληνός και ο Διοσκουρίδης, έχουν συχνά θεωρηθεί ως «κομπογιαννίτικα» και αναποτελεσματικά.

Τώρα, οι αρχαιοβοτανολόγοι σκοπεύουν να λύσουν την επιστημονική διαμάχη γύρω από την θεραπευτική αξία των αρχαίων παρασκευασμάτων, μελετώντας κατά πόσο τα φυτικά εκχυλίσματα που βρέθηκαν στα χάπια, μπορούν να θεραπεύσουν ασθένειες.

Ο Τουγουέιντ θέλει να βρει τις ακριβείς μετρήσεις που έκαναν οι αρχαίοι έλληνες γιατροί για να παρασκευάσουν τα χάπια τους. «Ποιος ξέρει, αυτά τα αρχαία φάρμακα μπορεί να ανοίξουν νέους δρόμους στη φαρμακολογική έρευνα», σημείωσε.

Οι αναλύσεις της αμερικανικής ερευνητικής ομάδας παρουσιάστηκαν στο 4ο Διεθνές Συμπόσιο Βιομοριακής Αρχαιολογίας, που έγινε αυτή την εβδομάδα στην Κοπεγχάγη της Δανίας.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πέλλας εγκαινίασε ο Π.Γερουλάνος

Τα έργα διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου του Αρχαιολογικού Μουσείου Πέλλας θα ξεκινήσουν σύντομα, ανέφερε ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού, Παύλος Γερουλάνος κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης εγκαινίων του Μουσείου.

Όπως επισήμανε ο κ.Γερουλάνος, το υπουργείο ενέταξε το έργο, προϋπολογισμού 1,6 εκατομμυρίων ευρώ, στο ΕΣΠΑ.

Οι νέες κτιριακές εγκαταστάσεις του Αρχαιολογικού Μουσείου Πέλλας καταλαμβάνουν χώρο 6.000 τετραγωνικών μέτρων και είναι επισκέψιμες από τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Με την εκτεταμένη δενδροφύτευση το μουσείο θα καταστεί σημείο αναφοράς για το τοπίο της περιοχής, όπως ακριβώς λειτουργούσε το ανάκτορο στην αρχαιότητα, επισήμανε ο κ.Γερουλάνος.

Παράλληλα, ανέφερε, είναι υπό έγκριση από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το έργο για τον εξοπλισμό και την ολοκλήρωση της έκθεσης του Μουσείου, προϋπολογισμού ενός εκατομμυρίου ευρώ.

Τέλος, ο υπουργός σημείωσε ότι προβλέπεται η αποθήκευση των ευρημάτων σε κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες, η χρήση σύγχρονων μεθόδων για τη διατήρηση τους και η ηλεκτρονική διαχείριση των πληροφοριών που προκύπτουν από τη μελέτη τους.

Εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής στα Τρίκαλα

Εκδήλωση για την Ημέρα Μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής στα Τρίκαλα την Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 2010 και ώρα 8.00μμ, στην αίθουσα Μύλου Ματσόπουλου. Κεντρικός ομιλητής ο Σάββας Καλεντερίδης με θέμα "Θράκη, Κωνσταντινούπολη, Πόντος, Καππαδοκία, Μικρά Ασία, Φωτογραφικό οδοιπορικό στις ιστορικές εστίες του Ελληνισμού"

Το βρετανικό μουσείο επιστρέφει αρχαιολογικό κειμήλιο στο Ιράν

Για πρώτη φορά μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Σάχη το 1979 το βρετανικό αρχαιολογικό μουσείο επέτρεψε το επιστροφή στο Ιράν –υπό μορφή δανείου για 4 μήνες- ενός από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά κειμήλια της δυναστείας των Αχαιμενιδών τον επονομαζόμενο «Κύλινδρο του Κύρου».
Ο κύλινδρος είχε αρχικά υπολογιστεί να μεταφερθεί στο Ιράν τον περασμένο Σεπτέμβριο τα γεγονότα όμως με τις διαδηλώσεις μετά τις εκλογές στη χώρα οδήγησαν στην αναβολή της μεταφοράς του. «Η περίοδος των τεσσάρων μηνών είναι μια μεγάλη ευκαιρία για το λαό του Ιράν να μπορέσει να δει για πρώτη φορά από κοντά το αρχαιολογικό αυτό κειμήλιο», δήλωσε η διευθύντρια του αρχαιολογικού μουσείου της Τεχεράνης Azadeh Ardakani, η οποία πρόσθεσε πως ο κύλινδρος θα εκτεθεί για πρώτη φορά το αύριο Σάββατο.

Ο «Κύλινδρος του Κύρου» ανακαλύφθηκε το 1879 στα ερείπια της αρχαίας Βαβυλώνας και αναφέρεται στον βασιλιά Κύρο το Μέγα. Ο κύλινδρος δημιουργήθηκε το 539 π.χ. ύστερα από την κατάληψη της Βαβυλώνας από την περσική αυτοκρατορία.

Το κείμενό που είναι γραμμένο επάνω του χωρίζεται σε τρεις ενότητες. Στην πρώτη αναφέρεται με απαξιωτικούς όρους ο προηγούμενος βασιλιάς της Βαβυλώνας ο Nabonidus και παρουσιάζεται ο Κύρος ως συγγενής του θεού Μαρδούκ. Στο δεύτερο μέρος αναφέρεται με λεπτομέρεια το γενεαλογικό δέντρο του Κύρου οι βασιλικοί του τίτλοι καθώς η ειρηνική είσοδός του στη Βαβυλώνα. Στο τρίτο μέρος παρουσιάζεται η πολιτική του Κύρου για την ανοικοδόμηση της Βαβυλώνας. Στο τέταρτο μέρος αναγράφεται μια προσευχή προς τον Μαρδούκ από τον Κύρο και τον γιο του Καμβύση. Τέλος στο πέμπτο μέρος περιγράφεται η καλή κατάσταση της περσικής αυτοκρατορίας ενώ στο έκτο γίνεται λεπτομερής αναφορά στις εργασίες ανοικοδόμησης της Βαβυλώνας.

Στον πατέρα του Μ. Αλέξανδρου ανήκουν τα οστά, που βρέθηκαν στον βασιλικό τάφο της Βεργίνας

Επιβεβαιώνεται η άποψη του Έλληνα καθηγητή - ανασκαφέα της Βεργίνας, Μανόλη Ανδρόνικου.
Τα οστά, που βρέθηκαν στον βασιλικό τάφο της Βεργίνας ανήκουν στον Φίλιππο, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και όχι στον ετεροθαλή αδερφό του, Αρριδαίο. Αυτό πιστοποιεί μία από τις πλέον αξιόπιστες ανθρωπολογικές έρευνες, που έγιναν στο Κέντρο Συγκριτικής και Κλινικής Ανατομίας στο Μπρίστολ, με επικεφαλής τον δρα Ανθρωπολογίας, Τζόναθαν Μασγκρέιβ (σσ. κύκλοι Ελλήνων αρχαιολόγων κάνουν λόγο για έναν από τους σημαντικότερους ανθρωπολόγους διεθνώς), επιβεβαιώνοντας την άποψη του Έλληνα καθηγητή - ανασκαφέα της Βεργίνας, Μανόλη Ανδρόνικου.

Από τους πλέον αναγνωρισμένους στην επιστήμη του, ο καθηγητής Μασγκρέιβ δημοσίευσε την έρευνά του στη διεθνή ιατρική επιθεώρηση «Ιnternational journal of medical sciences», σύμφωνα με την οποία τα σκελετικά ευρήματα στον τάφο, που ανέσκαψε ο Μανόλης Ανδρόνικος, δεν συνδυάζονται με τις ιστορικές πηγές που αναφέρονται στη ζωή, τον θάνατο και την ταφή του Αρριδαίου.

Το σχέδιο εξαφάνισης των Ρωμιών-ΜΑΥΡΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ ΤΟΥ 1955

Του ΣΥΜΕΩΝ ΣΟΛΤΑΡΙΔΗ

 Τα Σεπτεμβριανά γεγονότα, τα οποία οργανώθηκαν από το πολιτικό και στρατιωτικό παρακράτος της Τουρκίας σαν σήμερα πριν από 55 χρόνια, δεν είχαν αιτία τους το Κυπριακό, αλλά οικονομικοπολιτικούς λόγους.

Τουρκική εφημερίδα που στον υπότιτλό της ανακοινώνει την κήρυξη στρατιωτικού νόμου. Στην εικόνα φαίνονται τα κουρέλια από τα υφάσματα των ελληνικών καταστημάτων δεξιά και αριστερά στη λεωφόρο του Πέρα

Οικονομικούς, επειδή έπρεπε η Αγκυρα να εγκαθιδρύσει και να ενισχύσει οικονομικά στην Πόλη όλους όσοι είχαν εγκατασταθεί σε αυτήν από τη δεκαετία του 1950, και πολιτικούς, επειδή ήθελε να εφαρμόσει πλήρως την πολιτική «ομογενοποίησης ή τουρκοποίησης» της χώρας.

Βέβαια και τους δύο όρους, «πολιτικούς» και «οικονομικούς», τους συνέδεσε, με αποτέλεσμα ο σχεδιασμός που έγινε να αποδώσει στο έπακρον. Ο σχεδιασμός αυτός της τουρκοποίησης της χώρας και ο διαχωρισμός των πολιτών σε «καθαρόαιμους φυλετικά Τούρκους» και σε «μιάσματα» για τους μειονοτικούς, είχε ξεκινήσει από την εποχή του δεύτερου προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας, Ισμέτ Ινονού, ο οποίος είναι και ο εμπνευστής τού όλου σχεδίου εξολόθρευσης των μειονοτήτων, ιδιαίτερα της ελληνικής.

Ετσι ξεκίνησε το σχέδιο, που σκοπό του είχε την εθνική εκκαθάριση των μειονοτήτων και τη δημιουργία ενός εθνοτικά αμιγούς τουρκικού κράτους.

Στόχος του, η ομογενοποίηση της Τουρκίας και όλων όσων ζούσαν σε αυτήν. Η έκθεση που είχε γραφεί το 1944 από τις αρμόδιες αρχές της Τουρκίας δήλωνε ευθαρσώς ότι «οι πολίτες της Τουρκικής Δημοκρατίας δεν είναι ισότιμοι και δεν πρέπει να τυγχάνουν ισονομίας».

Ο φόβος λοιπόν των Ρωμιών οδηγεί πλέον τον Ινονού και το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, του οποίου ηγείται, αλλά κυρίως στη μετά Ινονού εποχή να δραστηριοποιηθεί με παρακρατικές μεθόδους, κάτι το οποίο καταγγέλθηκε και πρόσφατα από τις αρχές ασφαλείας στο πλαίσιο της παρακρατικής οργάνωσης «Εργκενεκόν» και «Καφάσι» και να κινηθεί κατά των Ρωμιών.

Για τον σκοπό αυτό οργάνωσε τα Σεπτεμβριανά γεγονότα της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου 1955 για να εκφοβίσει τους Ρωμιούς και να τους τρέψει σε φυγή εκτός Τουρκίας, την οποία όμως φυγή δεν κατάφερε να επιφέρει.

Κατάφερε όμως την οικονομική καταστροφή των Ρωμιών, την οικονομική συρρίκνωσή τους. Ιδιαίτερα δε με τα μέτρα που θέσπισε, υποχρέωσε τους Ρωμιούς ή να πουλήσουν ή να συνεταιριστούν με εθνοτικά Τούρκους, οπότε και το τουρκικό κράτος -αν και δεν αποκόμισε οφέλη από τα Σεπτεμβριανά γεγονότα ως προς τη φυγή των Ρωμιών- κέρδισε στην οικονομική αφαίμαξη των ελληνικών περιουσιών και στην «τακτοποίηση» των «καθαρόαιμων Τούρκων» αφού τους μετέτρεψε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα σε οικονομικά εύρωστους αστούς.

Πάντοτε λοιπόν το παρακράτος της Τουρκίας είχε σχέδια για υλοποίηση με σκοπό την εθνο-οικονομική ομογενοποίηση των πολιτών της. Για τον λόγο αυτό, ορθώς ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε την εφαρμοζόμενη κατά το παρελθόν πολιτική κατά των μειονοτήτων «φασιστική» ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων.

Επίκαιρο όσο ποτέ άλλοτε είναι ένα παλιό δημοσίευμα του Εργκούν Μπαμπάχαν, στην εφημερίδα «Σαμπάχ», ο οποίος μεταξύ άλλων επισημαίνει: «Στο πλαίσιο σήμερα της αντίληψης περί του διεθνούς δικαίου, οι διοικούντες την εποχή εκείνη θα έπρεπε να δικαστούν στο Διεθνές Δικαστήριο. Δικάστηκαν βέβαια αλλά μάλλον όχι οι ηθικοί αυτουργοί, αλλά μόνο οι κυβερνώντες. Γιατί εάν δικάζονταν πράγματι όλοι αυτοί που συνετέλεσαν στην καταστροφή του Ελληνισμού της Πόλης, ίσως δεν θα προέβαιναν και σε άλλα "εγκλήματα" κατά του τουρκικού λαού, ο οποίος θα βρισκόταν σε πλεονεκτικότερη και δημοκρατικότερη θέση από ό,τι βρίσκεται σήμερα».

Σήμερα, έπειτα από αρκετές δεκαετίες, η κυβέρνηση Ερντογάν θέλει με το δημοψήφισμα της 12ης Σεπτεμβρίου να αλλάξει τον ιστορικό ρου της γείτονος και τον τρόπο του σκέπτεσθαι κάποιων που μονοπωλούν τον «πατριωτισμό» κινδυνολογώντας κατά των μειονοτήτων.


ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ 1955

Σαν σήμερα πριν από 55 χρόνια έγιναν τα «Σεπτεμβριανά»…. Έτσι λέγονται τα γεγονότα της 6ης Σεπτεμβρίου 1955, όπου ο τουρκικός όχλος, υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης Αντάν Μεντερές, επιτέθηκε εναντίον των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, λεηλατώντας και εν συνεχεία βάζοντας φωτιά σε σπίτια, σχολεία, μαγαζιά ακόμα και σε εκκλησίες!


Τα «Σεπτεμβριανά», ουσιαστικά ήταν ένας ακόμη ξεριζωμός του Ελληνισμού της Πόλης, παρόμοιο με αυτόν των Ελλήνων της Μικράς Ασίας το 1922.

Ποια ήταν όμως η αφορμή για να επιτεθεί ο τουρκικός όχλος στον ελληνικό πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης; Στις 6 Σεπτεμβρίου 1955 σημειώθηκε έκρηξη ενός αυτοσχέδιου εκρηκτικού μηχανισμού στο Τουρκικό Προξενείο της Θεσσαλονίκης που στεγαζόταν και στεγάζεται ακόμα και σήμερα στο σπίτι όπου γεννήθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ.

Ως δράστης συνελήφθη ένας μουσουλμάνος σπουδαστής από την Κομοτηνή που αργότερα τιμήθηκε στην Τουρκία και διορίστηκε κυβερνήτης σε επαρχία.

Στη συνέχεια, η τουρκική εφημερίδα İstanbul Ekspres κυκλοφόρησε σε έκτακτη έκδοση και δημοσίευσε τις φωτογραφίες της συζύγου του Τούρκου Προξένου φρικτά παραποιημένες, με τέτοιο τρόπο ώστε να δίδεται η εντύπωση ότι στο σπίτι του πατέρα των Τούρκων είχε σημειωθεί μια τεράστια έκρηξη από βόμβα που είχαν τοποθετήσει οι Έλληνες. Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για τις τουρκικές αγριότητες…

Οι λεηλασίες και οι αγριότητες κράτησαν ως τις πρώτες πρωινές ώρες της 7ης Σεπτεμβρίου. Άνδρες και γυναίκες βιάστηκαν και σύμφωνα με μαρτυρία Τούρκου συγγραφέα, ιερείς υπέστησαν περιτομή… 16 Έλληνες έχασαν τη ζωή τους και 32 τραυματίστηκαν KAI 300.000 ΕΛΛΗΝΕς ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΙς ΕΣΤΙΕς ΤΟΥς


Μαρτυρία:

- Γιώργο, Πέτρο, μάθατε τίποτε;

- Οχι. Γιατί;

- Κάτι προετοιμάζουν οι Τούρκοι σε βάρος μας.

Η συνομιλία μέσα στο καράβι της γραμμής στον Βόσπορο, όπου οι Ρωμιοί, οι Αρμένιοι και οι Εβραίοι μετακινούνταν με τα βαπόρια πρωί και βράδυ για να μεταβαίνουν στις δουλειές τους.

Υποψιασμένες οι μειονότητες ότι κάτι θα συνέβαινε. Περισσότερο όμως οι Ρωμιοί, αφού γνώριζαν ότι «και πάλι στο κεφάλι τους θα έσπαζε το καρπούζι».

Δεν πέρασαν μερικές ώρες που συνομιλούσαν χαμηλόφωνα και τα πλήθη άρχισαν να συγκεντρώνονται σε γνωστά μέρη των συνοικιών, όπου τους είχαν υποδείξει.

Ετσι άρχισαν τα Σεπτεμβριανά το 1955 στην Πόλη. Τα φορτηγά έφερναν άγνωστους προς την Πόλη Τούρκους τους οποίους «υποδέχονταν» οι γηγενείς «εθνικά υπερήφανοι Τούρκοι» και τους υποδείκνυαν τα σπίτια, τα καταστήματα και τις εκκλησίες των Ρωμιών. Αρχισαν τα γεγονότα. Καταστροφές, βιασμοί και αρπαγές. Και οι Ρωμιοί κρυμμένοι στα υπόγεια των σπιτιών ή επάνω στα μπαλκόνια οι γυναίκες, έτοιμες να πέσουν για να μην τις βιάσουν.

Κάποια στιγμή ακούστηκε η φωνή κάποιου: «Μανόλη, δεν βγαίνεις έξω;».

Φώναζαν τον παππού μου να βγει για να τον χτυπήσουν. Φυσικά και δεν βγήκε. Τι θα έκαμνε, τον ήρωα; Είδαν και απόειδαν, οπότε και πετάνε δυο πέτρες στα παράθυρα και σπάνουν τα τζάμια.

Ο αρχιτέκτονας του ελληνικού κλασικισμού

Η μεγάλη έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης κατόρθωσε να κάνει προσιτό στο κοινό το σχεδιαστικό έργο του Ερνέστου Τσίλλερ

Του Αλεξανδρου Παπαγεωργιου - Βενετα*

Σε σύγκριση με την προβολή που απολαμβάνουν οι εικαστικές τέχνες, το θέατρο και η μουσική δημιουργία στη δημοσιότητα του νεοελληνικού βίου, η κριτική παρουσίαση των επιτευγμάτων της αρχιτεκτονικής και της πολεοδομίας της νεωτέρας Ελλάδος είναι μάλλον ισχνή και η επίγνωση της σημασίας των στη συνείδηση του κοινού έως και ανύπαρκτη. Το γεγονός αυτό ξενίζει ιδιαίτερα δεδομένου ότι απ’ όλες τις τέχνες, η αρχιτεκτονική είναι εκείνη που έχει καίρια επίδραση στην ποιότητα του χώρου της ζωής μας και θα έπρεπε να προσελκύει το άμεσο κριτικό ενδιαφέρον μας. Και όμως, η ιστορία της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, οι βιογραφίες των σημαντικών δημιουργών, η κριτική ανάλυση των μνημειακών δημοσίων κτιρίων, αλλά και η εξέλιξη της αστικής αρχιτεκτονικής γενικότερα, είναι θέματα που σποραδικά μόνο έχουν θιγεί από την επιστημονική έρευνα και παραμένουν πάντως αντικείμενο ενδιαφέροντος ενός περιορισμένου μόνο κύκλου ερευνητών.

Κατά το πρόσφατο παρελθόν, τα Αρχεία Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη ανέλαβαν τη θετική πρωτοβουλία να παρουσιάσουν το έργο ζώντων καταξιωμένων Ελλήνων αρχιτεκτόνων σε άρτια οργανωμένες αναδρομικές εκθέσεις. Τα παλαιότερα έργα του κλασικισμού που κυριάρχησε στην Ελλάδα για σχεδόν έναν αιώνα, αλλά και της πρωτοπορίας του μοντερνισμού του Μεσοπολέμου, που συνηθίσαμε να χαρακτηρίζουμε ως αρχιτεκτονική του Bauhaus (Μπαουχάουζ), έχουν ωστόσο ελάχιστα προβληθεί μέχρι σήμερα, αν και αποτελούν το ιστορικό υπόβαθρο του αστικού μας περιβάλλοντος.

Κλείνει τις πύλες της

Η μεγάλη έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης (που ύστερα από τρίμηνη παρουσίαση κλείνει τις πύλες της αυτές τις ημέρες) για τη ζωή και το έργο του Ερνέστου Τσίλλερ (Ernst Ziller), του παραγωγικότερου αρχιτέκτονα του όψιμου ελληνικού κλασικισμού, κατόρθωσε να κάνει προσιτή για πρώτη φορά τη θεματική της αρχιτεκτονικής δημιουργίας σε βάθος χρόνου, σε ένα ευρύτερο κοινό.

Η έκθεση Τσίλλερ απετέλεσε σπάνια επιτυχία και δημιουργεί καλές ελπίδες. Το εγχείρημα είναι επιτυχές, διότι ο τρόπος εκθέσεως δεν ήταν μόνο εικαστικά αρμονικός, αλλά και εγκυκλοπαιδικά διδακτικός: Η μουσειογραφική «σκηνοθέτηση» των εκθεμάτων κατόρθωσε να δημιουργήσει έναν ιστορικό «μικρόκοσμο», στον οποίον τόσον ο ειδικός γνώστης, όσο και ο ανυποψίαστος επισκέπτης μπορούσε να περιδιαβάσει με ενδιαφέρον και κυρίως με χαρά.

Η έκθεση περιορίσθηκε αυστηρά στο σχεδιαστικό έργο του αρχιτέκτονα, αποκλείοντας τη «διάνθηση» των εκθεμάτων με φωτογραφίες ή και προπλάσματα των κτιρίων. Η απόφαση να προβληθούν μόνο τα σχέδια ήταν τολμηρή: Αφ’ ενός τονίζεται έτσι η ιστορικότητα και αναδεικνύεται η σχεδιαστική δεινότητα του αρχιτέκτονος, αφ’ ετέρου όμως κάνει πιο δύσκολη την πρόσληψη των εκθεμάτων από το ευρύ κοινό που δεν είναι εξοικειωμένο με την «ανάγνωση» αρχιτεκτονικών σχεδίων. Επρεπε, λοιπόν, η λιτή και συνεπής παρουσίαση των 450 αρχιτεκτονικών σχεδίων, και μόνον, που υποβάλλουν με την εικαστική τους ποιότητα, να μη λειτουργήσει ανασταλτικά για την αποδοχή του Τσίλλερ από το αθηναϊκό κοινό. Μια άλλη δυσκολία προέκυπτε και από την εξαιρετικά ευαίσθητη στο φως φύση των υδατογραφιών (σχεδίων) που συνήθως εκτίθενται σε μικρούς χώρους (cabinets) με ειδικό φωτισμό και δεν προσφέρονται στην έκθεσή τους σε μεγάλους χώρους με διάχυτο φωτισμό.

Με τη μουσειολογική λύση που δόθηκε (τον καθορισμό δηλαδή του περιεχομένου και του είδους των εκθεμάτων αλλά και του φωτισμού τους), καθώς και με τη μουσειογραφική εργασία (τον τρόπο παρουσίασης των εκθεμάτων) που την υποστήριξε, κατορθώθηκε μια ευρηματική διάταξη που υπηρέτησε άριστα τόσο την προστασία των πολυτίμων τεκμηρίων–εκθεμάτων, όσο και την κατάλληλη προβολή τους: στους χώρους της Πινακοθήκης δημιουργήθηκαν δύο επάλληλες, συγκεντρικές διαδρομές επισκέψεως. Μεγάλα πανό εγχρώμων μεγεθύνσεων χαρακτηριστικών σχεδίων (προσόψεις δημοσίων κτιρίων) του Τσίλλερ, δημιουργούν ένα πρώτο οπτικό επίπεδο που υποβάλλει την οιονεί αίσθηση ενός αφαιρετικού αστικού χώρου, οικείου στον επισκέπτη. Τα πανό αυτά λειτουργούν ως «οπτικά δολώματα» (eye catchers τα ονομάζουν προσφυώς οι Αμερικανοί) που θέλγουν και εντυπωσιάζουν τον θεατή και του προκαλούν την περιέργεια για μια περαιτέρω εξερεύνηση του χώρου της εκθέσεως. Σε δεύτερο οπτικό επίπεδο αναπτύσσεται πίσω από τα πανό, και προστατευόμενη από αυτά, η διαδρομή επισκέψεως των σχεδίων - υδατογραφιών του Τσίλλερ, σε χαμηλό φωτισμό και σε περιβάλλον συγκέντρωσης και εκ του πλησίον μελέτης των πρωτοτύπων εκθεμάτων.

Ευρηματική λύση

Εντυπωσιάζουσα δημοσιότης και μελετηρή συγκέντρωση βιούνται παραλλήλως και δρουν συμπληρωματικώς. Η έκθεση γίνεται έτσι προσιτή για όλους, στον καθένα ανάλογα με την προπαίδεια και τις δυνάμεις του. Η πρωτότυπη και ευρηματική αυτή λύση οφείλεται στο γεγονός ότι στον επαγγελματικό χώρο της τεχνικής των εκθέσεων, που βρίθει από αυθαιρεσίες και επιπολαιότητες, έδρασε αυτήν τη φορά ένας εξειδικευμένος επιστήμων, ο συνάδελφος αρχιτέκτων Βασίλειος Κολώνας, μαθητής του ιδρυτού της μουσειολογίας Georges - Henri RiviŽre. Ο Κολώνας, καθηγητής σήμερα στο αρχιτεκτονικό τμήμα του Πανεπιστημίου του Βόλου, έχει σπουδάσει και ασκήσει τη μουσειολογία και μουσειογραφία, μη αρκούμενος στη συνήθη δήλωση μιας υποθετικής ειδικότητος. Δεν αληθεύει δηλαδή στην περίπτωσή του το καυστικό απόφθεγμα του Γιάννη Τσαρούχη: «Στην Ελλάδα, αγαπητέ μου, ό,τι δηλώσεις, είσαι». Ο Κολώνας δεν δηλώνει, είναι, και μας δείχνει έναν δρόμο βατό για να φέρουμε τη νεοελληνική αρχιτεκτονική κοντά στους αποδέκτες της, τους νεοέλληνες.

Συγχαρητήρια λοιπόν στη διευθύντρια της Πινακοθήκης κ. Λαμπράκη - Πλάκα, που απετόλμησε την οργάνωση μιας μεγάλης έκθεσης ιστορικής αρχιτεκτονικής, στην επιμελήτρια της εκθέσεως κ. Μαριλένα Κασιμάτη, που είχε τη γενεσιουργό ιδέα της και στον κ. Κολώνα και τον συνεργάτη του Διονύση Τσάση, που την πραγμάτωσαν επιτυχώς. Και ας μην ξεχάσουμε να μνημονεύσουμε εδώ και τον ωραίο και πολύ κατατοπιστικό κατάλογο της εκθέσεως, για τον οποίο εργάσθηκε μια πλειάδα από αξίους συναδέλφους, και ο οποίος εξαντλήθηκε ήδη. Την έκθεση επισκέφθηκαν περί τους εβδομήντα χιλιάδες φιλότεχνοι, πλήθος επισκεπτών που ενθαρρύνει για ανάλογα εγχειρήματα και εις το μέλλον.

* Ο κ. Αλέξανδρος Παπαγεωργίου - Βενετάς είναι καθηγητής, αρχιτέκτων - πολεοδόμος και ιστορικός της πολεοδομίας.

Οταν ο Μουσολίνι πέταξε τη µάσκα

Το 1914, ο Μουσολίνι αγκαλιάζει τον µιλιταρισµό στο όνοµα του εκσυγχρονισµού και της κοινωνικής αλλαγής. Ο πρώην σοσιαλιστής δεν αργεί να πετάξει τη µάσκα και να αποκαλύψει τις προθέσεις του. Τον Ιανουάριο του 1922, ο Μπενίτο Μουσολίνι εκδίδει το περιοδικό «Ιεραρχία». Στον υπότιτλο γράφει: «Μηναία έκδοση της φασιστικής επανάστασης». Και όµως, όταν το 1904 ο Μουσολίνι κατέφευγε στην Ελβετία για να αποφύγει τη στράτευση, πίστευε ακράδαντα πως η µεγάλη ρήξη θα ερχόταν από τον σοσιαλισµό. Μαθήτευσε στο πλευρό επαναστατών συνδικαλιστών που πίστευαν ότιη γενική απεργία ήταν το όπλο για την καταστροφή του καπιταλισµού.

Μυήθηκε από αυτούς στον µαξιµαλισµό: στην αδιάλλακτη επιθυµία να αλλάξει την κοινωνία, έστω και µε τη βία. Χάρη στη ρητορική του δεινότητα, γρήγορα προωθήθηκε στα ανώτερα κλιµάκια του Ιταλικού Σοσιαλιστικού Κόµµατος, αναλαµβάνοντας µάλιστα τη διεύθυνση του δηµοσιογραφικού οργάνου της εφηµερίδας «Αβάντι». Οµως, ο Α’ Παγκόσµιος Πόλεµος θα τον πείσει πως η αριστερή ιδεολογία δεν είναι ένας καλός επαναστατικός µοχλός.

Τον Οκτώβριο του 1914 ενστερνίζεται τον µιλιταρισµό και εκδίδει την εφηµερίδα «Πόπολο ντ’ Ιτάλια» για να προπαγανδίσει τις φιλοπόλεµες και εθνικιστικές απόψεις, τις οποίες εξυµνούσε ο ποιητής Γκαµπριέλε Ντ’ Ανούντσιο. Ο πόλεµος δεν φέρνει την επανάσταση που προεξοφλούσαν στην Ιταλία. Ούτε ικανοποιεί τις εδαφικές διεκδικήσεις των εθνικιστών. Μια πλουτοκρατική ελίτ καρπώνεται την εξουσία και εκµεταλλεύεται τους αγράµµατους χωρικούς που χρησιµεύουν ως τροφή στα κανόνια. Οι εργάτες δοκιµάζουν την τύχη τους µε καταλήψεις εργοστασίων. Το σύνθηµα «γενική απεργία» είναι στην ηµερήσια διάταξη. Το 1919, γράφει ο γάλλος ιστορικός Φαµπρίς ντ’ Αλµέιντα, η νέα γενιά που βγαίνει µέσα από τις στάχτες του πολέµου είναι απογοητευµένη: οι φιλοδοξίες της απέχουν πολύ από αυτά που έχει να της προσφέρει το πολιτικό σύστηµα. Θέλει να τα διεκδικήσει. Γιατί όχι, ακόµη και µε επανάσταση. Το όνειρο φαίνεται να γίνεται πραγµατικότητα, όταν ο Ντ’ Ανούντσιο, επικεφαλής 2.600 λεγεωναρίων, αποφασίζει να καταλάβει για λογαριασµό της Ιταλίας την πόλη Φιούµε (σηµερινή Ριέκα της Κροατίας), που είχε κυρίως ιταλικό πληθυσµό. Το πετυχαίνει. Και έτσι καταλήγει στο συµπέρασµα πως αρκεί µια παρόµοια πορεία προς τη Ρώµη για να αλλάξει ολόκληρη η χώρα.

Το γράφει στον Μουσολίνι. Εναν χρόνο αργότερα, όταν ο ιταλικός στρατός βαδίζει εναντίον του αυτοσχέδιου κράτους του Φιούµε, το όνειρο παίρνει τέλος. Υστερα από 5 ηµέρες και 50 νεκρούς, ο Ντ’ Ανούντσιο και οι άνδρες του αποχωρούν απογοητευµένοι.

Πώς να κάνω την επανάσταση; αναρωτιέται ο Μουσολίνι. Με απάτη. Τηρώντας φαινοµενικά τους δηµοκρατικούς κανόνες και ανατρέποντάς τους στην πράξη, έστω και µε τη βία. Από αυτή την άποψη, ο Μουσολίνι ανταποκρίνεται στην οργή της αποκλεισµένης νεολαίας. Ντυµένοι µε µαύρα πουκάµισα, σε ένδειξη πένθους τόσο για την ιταλική πολιτική όσο και για τα θύµατα των αναρχικών επιθέσεων την άνοιξη του 1921, οι οπαδοί του οργανώνονται σε οµάδες. Συχνά χρησιµεύουν σαν µισθοφόροι επιχειρηµατιών που θέλουν να ξεµπερδεύουν µε τις απανωτές απεργίες. Δεν συµµερίζονται όλοι τον διακαή πόθο του Μουσολίνι για την ίδρυση ενός κόµµατος που θα κατακτήσει την εξουσία. Οµως αποδέχονται τη µετατροπή των οργανώσεών τους σε ένα Εθνικό Φασιστικό Κόµµα, στις 7 Νοεµβρίου 1921. Τον επόµενο µήνα, ο Μουσολίνι γράφει σε σχόλιό του στην εφηµερίδα του: «Το πρόγραµµά µας βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη». Και έρχεται η έκδοση της «Ιεραρχίας» για να παίξει τον δικό της ρόλο. Οι µάσκες πέφτουν: «εξέλιξη» πάει να πει «επανάσταση». Δεν λείπει παρά η ευκαιρία. Οµως, η συνταγή υπάρχει. Την είχε δώσει στον Μουσολίνι ο Ντ’ Ανούντσιο πριν από δύο χρόνια: µια πορεία προς τη Ρώµη που θα ξεγυµνώσει την κυβέρνηση και θα δείξει την «αναγκαιότητα» µιας επανάστασης χωρίς το ρίσκο της αντιπαράθεσης. Το ΕΦΚ διοργανώσει µια γιγαντιαία συγκέντρωση στη Νάπολι, όπου 40.000 µελανοχίτωνες παρελαύνουν στις 24 Οκτωβρίου, διεκδικώντας το δικαίωµά τους να κυβερνήσουν. Σε συνεννόηση µε τους τοπικούς άρχοντες αποφασίζεται η διοργάνωση µιας µεγάλης πορείας προς τη Ρώµη. Η πορεία αρχίζει το βράδυ της 27ης Οκτωβρίου. Η παραιτηθείσα κυβέρνηση πιέζει τον βασιλιά να κηρύξει κατάσταση πολιορκίας. Οµως, ο Βίκτωρ Εµµανουήλ Γ΄ σκέφτεται διαφορετικά. Πιστεύει πως έχει έρθει η ώρα να δοκιµάσει τη φασιστική εµπειρία. Αποδέχεται λοιπόν να αναθέσει στον Μουσολίνι τον σχηµατισµό κυβέρνησης. Η απάτη στέφεται µε επιτυχία. Ο Μουσολίνι σπεύδει µε το τρένο στην πρωτεύουσα για να συναντηθεί µε τον βασιλιά και επί έξι ώρες βλέπει να παρελαύνουν µπροστά του πλήθη οπαδών του. Η φασιστική επανάσταση έχει αρχίσει χωρίς ούτε έναν νεκρό.


Πώς να κάνω την επανάσταση;

Αναρωτήθηκε. Με απάτη. Τηρώντας φαινοµενικά τους δηµοκρατικούς κανόνες και ανατρέποντάς τους στην πράξη, έστω και µε τη βία

Ο θεόσταλτος

Ο απώτερος στόχος του Ντούτσε ήταν η ίδρυση µιας νέας ρωµαϊκής αυτοκρατορίας. Με τις ευλογίες του Πάπα Πίου ΙΑ’, που είχε πει πως «ο Μουσολίνι είναι ένας θεόσταλτος άνθρωπος». Η παπική υποστήριξη ενίσχυσε τον Ντούτσε, που κυβέρνησε ως δικτάτορας, ελέγχοντας τη βιοµηχανία, την εκπαίδευση και τον Τύπο. Ο Μουσολίνι δεν άρπαξε την εξουσία. Απλώς απείλησε να το κάνει και κάτω από το βάρος αυτής της απειλής οι ιταλοί δηµοκρατικοί παραδόθηκαν. Η πορεία προς τη Ρώµη, θα γράψει ο ιστορικός Ντένις Μακ Σµιθ, «ήταν ένα άνετο ταξίδι µε το τρένο, µαζί µε µια αξιοθρήνητη διαδήλωση, κι όλα αυτά ήταν απλώς µια ανταπόκριση στην επείγουσα πρόσκληση του µονάρχη». Ηταν όµως ένα µεγάλο ταξίδι για τον Μουσολίνι, από τις ιδέες του Μαρξ, του σοσιαλισµού και τον φιλειρηνικό αντιιµπεριαλισµό της νεότητάς του, µέχρι τον επιθετικό εθνικισµό και τους µελανοχίτωνες. Ενα ταξίδι που κόστισε ακριβά στους πολίτες της φασιστικής πολιτείας του και ιδιαίτερα στην αντιπολίτευση. Από τους επιφανείς ηγέτες της, ο Τζιάκοµο Ματεότι δολοφονήθηκε το 1924 από οργανωµένους φασίστες, όταν έγινε πολύ ενοχλητικός για τον Ντούτσε. Χρόνια αργότερα, όταν το καθεστώς του Μουσολίνι θα βυθιστεί στα προβλήµατα, ο Χίτλερ θα επιµείνει να τον βοηθήσει. «Στο κάτω κάτω», θα πει, «ο Ντούτσε είναι αυτός που µας έδειξε πως όλα είναι δυνατά». Πράγµατι, ο Μουσολίνι έδειξε πως ήταν δυνατή η ανατροπή της φιλελεύθερης δηµοκρατίας και ο δεύτερος γύρος του ευρωπαϊκού «ολοκληρωτικού πολέµου». Είχε άραγε ο φασισµός τη δική του ουτοπία; Ονειρευόταν ο Μουσολίνι µια ιδανική κοινωνία; Στο βιβλίο του «Η σιωπή της θάλασσας», ο γάλλος συγγραφέας Βερκόρ αναφέρει τον στοχασµό ενός αξιωµατικού των ναζί για το µέλλον της κατεχόµενης Γαλλίας: «Θα είναι µια επανάληψη του έργου “Η Ωραία και το Τέρας”».

Ο πρόδροµος του Ντούτσε

Ο πολιτικός ρόλος του ποιητή είναι αµφιλεγόµενος εξαιτίας της επιρροής που άσκησε στο φασιστικό κίνηµα. Θεωρείται ο πρόδροµος του Μουσολίνι. Ο Α’ Παγκόσµιος Πόλεµος ενίσχυσε τις εθνικιστικές και αλυτρωτικές απόψεις του, µε αποκορύφωµα την κατάληψη του Φιούµε. Για να πειστεί να υποχωρήσει, χρειάστηκε να βοµβαρδίσει την πόλη το ιταλικό Ναυτικό. Ο Ντ’ Ανούντσιο άσκησε µεγάλη επιρροή στην ιδεολογία του Μουσολίνι, αν και ποτέ δεν ενεπλάκη άµεσα στο έργο της φασιστικής κυβέρνησης. Ολόκληρο το τελετουργικό που χρησιµοποίησε κατά την κατάληψη του Φιούµε υιοθετήθηκε αργότερα από το ιταλικό φασιστικό κίνηµα: οι οµιλίες από τα µπαλκόνια, ο ρωµαϊκός χαιρετισµός, ο ρητορικός διάλογος µε τα πλήθη, οι µαυροφορεµένοι οπαδοί. Σε αυτόν αποδίδεται και η πρακτική της χορήγησης καστορέλαιου στους πολιτικούς αντιπάλους µε σκοπό την ταπείνωση, ακόµη και τη θανάτωσή τους – µια πρακτική που αργότερα χρησιµοποιήθηκε κατά κόρον από τους µελανοχίτωνες του Μουσολίνι. Πάντως, µέχρι τον θάνατό του, ο εκκεντρικός ποιητής προσπαθούσε να πείσει τον Ντούτσε να εγκαταλείψει τον Αξονα µε τον Χίτλερ.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

1912

Ο Μουσολίνι διορίζεται διευθυντής της σοσιαλιστικής εφηµερίδας «Αβάντι».

1914

Αποπέµπεται από το Σοσιαλιστικό Κόµµα επειδή υποστηρίζει την εµπλοκή της Ιταλίας στον Α’ Παγκόσµιο Πόλεµο.

1915

Η Ιταλία µπαίνει στον πόλεµο µε την πλευρά των Συµµάχων.

1919

Ο Μουσολίνι ιδρύει το φασιστικό κίνηµα. 1922

Η Πορεία προς τη Ρώµη. Υστερα από τρία χρόνια πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής, ο βασιλιάς δίνει στον Μουσολίνι την εντολή σχηµατισµού κυβέρνησης.

1926

Απαγόρευση των κοµµάτων της αντιπολίτευσης, φίµωση του Τύπου, παντοδυναµία της µυστικής αστυνοµίας.

1936

Ο Μουσολίνι σχηµατίζει τη Συµµαχία του Αξονα µε τη ναζιστική Γερµανία.

1940

Η Ιταλία µπαίνει στον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο µε την πλευρά της Γερµανίας. Επίθεση στην Ελλάδα. Ιταλικά στρατεύµατα καταλαµβάνουν τη Βρετανική Σοµαλία.

1943

Απόβαση των Συµµάχων στη Σικελία. Ο βασιλιάς Βίκτωρ Εµµανουήλ φυλακίζει τον Μουσολίνι. Η Ιταλία υπογράφει ανακωχή µε τους Συµµάχους και κηρύσσει τον πόλεµο στη Γερµανία.

1944

Τα συµµαχικά στρατεύµατα µπαίνουν στη Ρώµη.

1945

Ο Μουσολίνι, που έχει φυγαδευτεί από τη φυλακή από τους Γερµανούς, συλλαµβάνεται και εκτελείται από ιταλούς παρτιζάνους.

«Ανθίζει» η Βυζαντινή Λουτρόπολη Λαγκαδά

Θεσσαλονίκη

Τους 100.000 - 30.000 περισσότερους από πέρσι - αναμένεται να αγγίξουν φέτος οι επισκέπτες στην ανακαινισμένη Λουτρόπολη Λαγκαδά σύμφωνα με την δημοτική αρχή.

Χρειάστηκαν δύο χρόνια και τρία εκατ. ευρώ τα οποία άντλησε ο δήμος τόσο από τα ταμεία του όσο και από ευρωπαϊκά προγράμματα προκειμένου να επιτευχθεί η ποιοτική αναβάθμιση του ιαματικού θερμαλιστικού κέντρου της περιοχής.

Για να ολοκληρωθεί η ανακατασκευή των υποδομών, η οποία σήμερα βρίσκεται στο 80%, υπολογίζεται σύμφωνα με τη δημοτική αρχή, ότι θα χρειαστούν επιπλέον 2 εκατ. ευρώ τα οποία θα αντληθούν από προγράμματα ΕΣΠΑ ώστε να αναμορφωθεί ο περιβάλλοντας χώρος καθώς και για να ανακαινιστεί η υπάρχουσα ξενοδοχειακή μονάδα.

Στόχος, όπως υπογράμμισε ο δήμαρχος Λαγκαδά, Γιάννης Καραγιάννης είναι να δημιουργηθεί ένα πρότυπο ευρωπαϊκό κέντρο ιαματισμού, προσελκύοντας όχι μόνο Έλληνες αλλά και ξένους τουρίστες.

Ήδη, όπως τόνισε, ο δήμαρχος, έχουν γίνει οι πρώτες επαφές με ασφαλιστικά ταμεία των Σκανδιναβικών χωρών και η προσπάθεια αυτή αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλες χώρες του εξωτερικού.

«Η νέα σύγχρονη λειτουργία των Λουτρών εγκαινιάζει μια νέα εποχή για το δήμο μας. Καλούμε τους πάντες να απολαύσουν το προνόμιο των 39.4ο C. Προσφέρουμε ιαματικά spa με τιμές δημοτικής επιχείρησης», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Καραγιάννης.

Έκανε, μάλιστα, έκκληση προς την ηγεσία της Εγνατίας οδού να παρέμβει προκειμένου να ολοκληρωθεί ο κόμβος Λαγκαδά το ταχύτερο δυνατόν και να πλησιάσουν τα Λουτρά πιο κοντά στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης.

Η Λουτρόπολη βρίσκεται στην κοιλάδα της Μυγδονίας, στα δυτικά της λίμνης Κορώνειας, σε μια καταπράσινη έκταση 100 στρεμμάτων, 18 χιλιόμετρα βόρεια της Θεσσαλονίκης και 2 χιλιόμετρα ανατολικά της πόλης του Λαγκαδά

«Νεφέλες» στο Ηρώδειο για τα 50 χρόνια από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας

Τον «χορό» των εμβληματικών εκδηλώσεων για τον εορτασμό των 50 χρόνων από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας ανοίγει η Αθήνα.

Οι «Νεφέλες» του Αριστοφάνη, μια εξαιρετική παράσταση του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου (ΘΟΚ) που παρουσιάστηκε πέρυσι στο Φεστιβάλ Επιδαύρου, έρχεται στο Ηρώδειο την Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου στις 9 το βράδυ.

Την εκδήλωση θα τιμήσουν με την παρουσία τους οι Πρόεδροι της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας και της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας.

«Οι Νεφέλες έρχονται, πάρτε θέση» είπε ο πρέσβης της Κύπρου Ιωσήφ Ιωσήφ στην συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί, Πέμπτη, στο «Σπίτι της Κύπρου» με τη συμμετοχή των βασικών συντελεστών της παράστασης, τον καλλιτεχνικό διευθυντή των εκδηλώσεων Άντη Παρτζίλη, τον διευθυντή και τον πρόεδρο του ΘΟΚ Βαρνάβα Κυριαζή και Δημήτρη Καραγιάννη.

«Έχουμε πολλά να γιορτάσουμε, μπορούμε να είμαστε περήφανοι για τα επιτεύγματα της Κυπριακής Δημοκρατίας» είπε ο κ. Ιωσήφ επισημαίνοντας ότι αυτή η 50ετία ήταν «μία παρατεταμένη δημιουργική πνοή των ανθρώπων αυτού του τόπου, και, παρά τις δυσκολίες που είχαμε ως λαός και ως κράτος, τα πήγαμε καλά».

Ο ίδιος εξέφρασε την χαρά του για την παρουσία των δύο Προέδρων της Δημοκρατίας στην παράσταση ευχόμενος να είναι και ο καιρός συνεργάσιμος.

Ανασκαφές για τον τάφο της γυναίκας του Μεγ. Αλεξάνδρου στην Αμφίπολη

Τον Σεπτέμβριο αναμένεται να ξεκινήσουν οι ανασκαφές στον λόφο «Καστά» στην Αμφίπολη για την αναζήτηση του τάφου της γυναίκας του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ρωξάνης και του 13χρονου γιου του, Αλέξανδρου του Δ.

Οι ανασκαφές θα γίνουν υπό την εποπτεία της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, ενώ για πρώτη φορά θα συμμετέχει και το τμήμα Τοπογραφίας του ΤΕΙ Σερρών και του καθηγητή Κωνσταντίνου Παπαθεοδώρου που με ειδική συσκευή θα σαρώσει ηλεκτρονικά τμήματα του ανασκαφικού χώρου, ώστε να βοηθήσει το έργο των αρχαιολόγων.

Σύμφωνα με την προϊσταμένη της ΚΗ΄ Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, αρχαιολόγου Κατερίνας Περιστέρη, πρόκειται για έναν λόφο στον οποίο τις πρώτες έρευνες για τους τάφους είχε ξεκινήσει επί των ημερών του ο αρχαιολόγος που ερεύνησε την Αμφίπολη, από το 1956 μέχρι το θάνατό του, το Μάιο του 1985, Δημήτρης Λαζαρίδης.

Στις ανασκαφές θα συνδράμει οικονομικά και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Σερρών, μετά από ομόφωνη απόφαση του νομαρχιακού Συμβουλίου.

Μαζί με τις ανασκαφές στο λόφο «Καστά», θα ξεκινήσουν και αυτές για την αποκάλυψη του αρχαίου θεάτρου της Αμφίπολης, στις οποίες δίνουν άμεση προτεραιότητα όχι μόνο το υπουργείο Πολιτισμού και το «Διάζωμα» που υποστηρίζει την ανάδειξή του, αλλά και η νομαρχία Σερρών.

Η ΚΗ΄ Εφορεία Αρχαιοτήτων Σερρών, ελπίζει μέχρι την μεγάλη έκθεση στο Λούβρο του Παρισιού που θα γίνει σε έναν χρόνο από σήμερα και η οποία θα είναι αφιερωμένη στις αρχαιότητες της Μακεδονίας, οι Σέρρες και η Αμφίπολη, να δώσουν το «παρών» με μία σημαντική αρχαιολογική και ιστορική ανακάλυψη με διεθνή θετικό αντίκτυπο για τη χώρα μας.

Εκστρατεία μνήμης στον Μαραθώνα

Με μια πορεία στον Τύμβο του Μαραθώνα, όπου θα διοργανωθεί εκδήλωση μνήμης για τη μεγάλη νίκη των Αθηναίων εναντίον των Περσών πριν ακριβώς από 2.500 χρόνια, θα συμμετάσχει η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού την Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου στους εορτασμούς της επετείου. Ανήμερα της μάχης, στις 19.30, όσοι ανταποκριθούν στην πρόσκληση της Ελληνικής Εταιρείας θα συγκεντρωθούν στην παραλία του Μαραθώνα και στη συνέχεια θα βαδίσουν προς τον Τύμβο, ακολουθώντας μια ειδική διαδρομή με φαναράκια στα χέρια για λόγους ασφαλείας. Στον αρχαιολογικό χώρο του Τύμβου, οι ηθοποιοί Λυδία Κονιόρδου, Λευτέρης Βογιατζής και Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης θα διαβάσουν από τον Ηρόδοτο την περιγραφή της μάχης. Για τη μουσική παρέμβαση, από τον Νίκο Ξανθούλη επιστρατεύονται η αρχαία λύρα, η αρχαία ελληνική σάλπιγγα και ο αυλός, ενώ ο Χάρης Λαμπράκης θα συμμετάσχει παίζοντας νέι (αρχαίο πνευστό όργανο της Μεσοποταμίας). Σημαντική θα είναι η συμβολή της μαραθωνοδρόμου Μαρίας Πολύζου, της πρώτης γυναίκας που αναβίωσε το φειδιππίδειο άθλο. Η καλλιτεχνική επιμέλεια ανήκει στη Λυδία Καρρά. Στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος προστασίας του Μαραθώνα, με αποκατάσταση του τραυματισμένου ιστορικού τοπίου και εν συνεχεία με την ανάδειξη των σημαντικών μνημείων του, η Εταιρεία οργανώνει εξάλλου τα «Μονοπάτια του πολιτισμού». Πρόκειται για σηματοδοτημένες πολιτιστικές διαδρομές για πεζούς και ποδηλάτες που θα ενώνουν σπουδαία μνημεία του Μαραθώνα προσκαλώντας τους επισκέπτες στην «ανακάλυψή» τους.

Μονοπάτια θα οδηγούν στον Τύμβο, στο Τρόπαιο, στα Αρχαία Λατομεία, στον Πευκώνα, στην εκκλησία Παναγία Μεσοσπορίτισσα, στο ιερό των αιγυπτίων θεών της Μπρεξίζας, στη Μακαρία Πηγή και αλλού, χωρίς να λείπουν τα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, όπως ο μεγαλύτερος αττικός βιότοπος που δημιουργείται στα δύο έλη του Μαραθώνα, ο σπάνιος πευκώνας και η παραλία με τις αμμοθίνες, στοιχεία που αναφέρονται από την εποχή του Αισχύλου.

Τα μονοπάτια των διαδρομών χαράσσονται με τη βοήθεια των αρχαιολόγων κκ. Βασίλειου Πετράκου και Γιώργου Σταϊνχάουερ, αλλά και της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού. Οι διαδρομές αυτές θα είναι διαθέσιμες και σε διαδικτυακούς τόπους ώστε να γίνουν γνωστές διεθνώς. Τόσο η εκδήλωση όσο και οι διαδρομές οργανώνονται σε συνεργασία με τον Δήμο Μαραθώνα.

Μονοπάτια πολιτισμού

Τύμβος Μαραθώνα Τρόπαιο Αρχαία Λατομεία Πευκώνας Παναγία Μεσοσπορίτισσα Ιερό των αιγυπτίων θεών Μακαρία Πηγή