Ολοκληρώθηκε η αναστήλωση του Ιερού Ναού Κοίμησης της Θεοτόκου

Ο Ιερός Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου, γνωστός ως «Μοναστήρι», ο οποίος θεωρείται το αρχαιότερο Βυζαντινό Μνημείο της Ηλείας και ένα εκ των αρχαιότερων της Ελλάδος, αποκαταστάθηκε και εγκαινιάστηκε στη Νέα Φιγαλεία ή Ζούρτσα του νομού Ηλείας.

Το έργο της αναστήλωσης του Ναού, το οποίο διήρκεσε τρία χρόνια, χρηματοδοτήθηκε αποκλειστικά από τον - καταγόμενο από την περιοχή - ομότιμο Καθηγητή Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γεώργιο Δαΐκο, τον καταπληκτικό 97άχρονο γιατρό και άνθρωπο, τον πρώτο λοιμωξιολόγο στην Ελλάδα, ο οποίος διατηρεί πλήρη διαύγεια πνεύματος και εξαιρετική υγεία. 

Ο Ιερός Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου βρίσκεται ένα χλμ. ανατολικά της Νέας Φιγαλείας και ανεγέρθηκε το τελευταίο τέταρτο του 10ου αιώνα. Πιθανότατα, ήταν καθολικό μονής. Ανήκει στην κατηγορία  των «σταυρεπιστέγων», έχοντας οικοδομηθεί σε θέση αρχαίου κτίσματος, ναού ή εκκλησίας. Στους τοίχους του, είναι εντοιχισμένοι όρθιοι κορμοί κιόνων.

Επί δεκαετίες, ήταν εγκαταλελειμμένος, με εμφανή τα σημάδια καταστροφών και βανδαλισμών. Αποκαταστάθηκε στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Ιεράς Μητροπόλεως Τριφυλίας και Ολυμπίας.

Σημειώνεται ότι η περιοχή της Ζούρτσας (Ν. Φιγαλεία), μνημονεύεται στα χρονικά του Δεσποτάτου του Μυστρά και είχε παραχωρηθεί στο Μοναστήρι Βροντοχίου Μυστρά, με χρυσόβουλο του Ανδρόνικου Β΄ Παλαιολόγου, αμέσως μετά τη νίκη του κατά των Φράγκων, το 1321. Η μονή συνδέθηκε στενά με την ιστορία της Ζούρτσας. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, φιλοξένησε κρυφό σχολειό, ενώ το 1825, πυρπολήθηκε από τον στρατό του Ιμπραήμ. Λειτούργησε ως ανδρική μονή μέχρι το 1834, οπότε καταργήθηκε με διάταγμα του Όθωνα. 

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η κεραμοπλαστική διακόσμηση στη μεγαλύτερη αψίδα του ιερού, όπου δεσπόζει ένα μεγάλο παράθυρο.

Κύπρος: Σημαντικά ευρήματα στον αρχαιότερο γνωστό νεολιθικό οικισμό

Στη θέση Άγιος Τύχωνας - Κλήμονας Λεμεσού

-

Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου

 Άποψη της ανασκαφής στη θέση Άγιος Τύχωνας-Κλήμονας της επαρχίας Λεμεσού.

• Τα κατάλοιπα τουλάχιστον 20 κυκλικών κτισμάτων διαμέτρου μεταξύ 3 και 6 μέτρων έφεραν στο φως οι φετινές αρχαιολογικές έρευνες στη θέση Άγιος Τύχωνας - Κλήμονας Λεμεσού.

Τα κτίσματα είχαν ανεγερθεί πάνω σε μικρές αναβαθμίδες, σε μια μικρή πλαγιά, με κατεύθυνση προς τη θάλασσα και περιβάλλουν ένα μεγαλύτερο κεντρικό δημόσιο κτήριο, διαμέτρου 10 μέτρων, το οποίο είχε ανασκαφεί μεταξύ του 2011 και του 2012. Το κτήριο αυτό χρονολογείται μεταξύ 11.200 και 10.600 ετών πριν από σήμερα. Οι επισκοπήσεις και οι ανασκαφές, που έχουν πραγματοποιηθεί στον χώρο, έχουν δείξει ότι το νεολιθικό αυτό χωριό κάλυπτε μια έκταση, τουλάχιστον, μισού εκταρίου. Πρόκειται για τον αρχαιότερο γνωστό οικισμό στην Κύπρο, ο οποίος είναι περισσότερο από 20 αιώνες αρχαιότερος από αυτόν της Χοιροκοιτίας.

Οι τοίχοι των κτισμάτων, σύμφωνα με το τμήμα Αρχαιοτήτων, ήταν κατασκευασμένοι με χώμα και ενισχυμένοι με ξύλινους πασσάλους, ενώ τα δάπεδα ήταν συχνά επιχρισμένα. Στα περισσότερα κτήρια, διατηρούνται τα κατάλοιπα μεγάλης εστίας, συνοδευόμενης συνήθως από μυλόπετρα 30 - 50 κιλών. Τα κτίσματα αυτά φαίνεται ότι ανακατασκευάζονταν κατά τακτά διαστήματα, όπως δείχνουν τα πολλαπλά αλλεπάλληλα στρώματα αρχιτεκτονικών καταλοίπων πάνω στις αναβαθμίδες.

ΤΜΉΜΑ ΑΡΧΑΙΟΤΉΤΩΝ ΚΎΠΡΟΥ

Άποψη της ανασκαφής στη θέση Άγιος Τύχωνας-Κλήμονας της επαρχίας Λεμεσού.

Επίσης, μεταξύ των ευρημάτων, είναι μεγάλος αριθμός λίθινων εργαλείων, λίθινων αγγείων, χαντρών και άλλων κοσμημάτων από λίθο και όστρεα. Τα ζωικά κατάλοιπα φανερώνουν ότι οι κάτοικοι στο χωριό αυτό διατηρούσαν εξημερωμένα ζώα, όπως σκύλους και γάτους, ενώ κυνηγούσαν μικρούς κυπριακούς αγριόχοιρους και πτηνά. Κατά το κοσκίνισμα του χώματος, προέκυψαν βάσιμες ενδείξεις για την καλλιέργεια σιταριού emmer, ενός αρχαίου δημητριακού, το οποίο εισήχθη από τον ηπειρωτικό χώρο της Μέσης Ανατολής. Κατά την περίοδο αυτή, οι κάτοικοι στον  Άγιο Τύχωνα - Κλήμονα ήταν κυνηγοί - καλλιεργητές και δεν παρήγαγαν κεραμική.

Σημειώνεται ότι η οργάνωση του χώρου, η αρχιτεκτονική, τα λίθινα εργαλεία, όπως και οι ενδείξεις για γεωργικές δραστηριότητες και κυνήγι στον Άγιο Τύχωνα - Κλήμονα αποτελούν στοιχεία, που ομοιάζουν με αυτά των πρώιμων οικισμών της ακεραμικής περιόδου στη Μέση Ανατολή, μεταξύ 11.500 και 10.500 ετών πριν από σήμερα. Πρόκειται για την αρχαιότερη έως σήμερα ένδειξη για γεωργική δραστηριότητα, παγκοσμίως. Οι έρευνες στη θέση Άγιος Τύχωνας - Κλήμονας έχουν δείξει  ότι, παρόλο που, μεταξύ της Κύπρου και του ηπειρωτικού χώρου, υπάρχει μεγαλύτερη των 70 χλμ θαλάσσια έκταση, εντούτοις το νησί αποτελούσε μέρος των γενικότερων διεργασιών, που συνέβαιναν στη Μέση Ανατολή κατά τη Νεολιθική περίοδο.

Οι ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν με τη στήριξη του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου, της Γαλλικής Σχολής στην Αθήνα, του υπουργείου Εξωτερικών και Διεθνούς Ανάπτυξης της Γαλλίας, του CNRS, του Muséum National d' Histoire Naturelle, του French Institute for Rescue Archaeological Research (INRAP) και του κοινοτικού συμβουλίου του Αγίου Τύχωνα.

Ειδικές παρουσιάσεις του «αργυρού κρατήρα της μάχης»

Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στις 7 και 28 Αυγούστου και στις 16 και 25 Σεπτεμβρίου

Ο «αργυρός κρατήρας της μάχης», το αριστουργηματικό έργο της μεταλλοτεχνίας του κρητομυκηναϊκού κόσμου, που προήλθε από τις ανασκαφές του Ερρίκου Σλήμαν στις Μυκήνες, το 1876, και παρουσιάζει την ηρωική μάχη δύο αντίπαλων ομάδων πολεμιστών πάνω από έναν πεσμένο οπλίτη, εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, έως τις 25 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της δράσης «Αθέατο Μουσείο».

Είναι η πρώτη φορά από την ανακάλυψή του, πριν από 140 χρόνια, που ο «αργυρός κρατήρας της μάχης» εκτίθεται. Κατά τη διάρκεια της έκθεσης και συγκεκριμένα τις Κυριακές 7 και 28 Αυγούστου και 25 Σεπτεμβρίου και την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου, στη 1 μετά το μεσημέρι, αρχαιολόγοι του Μουσείου θα υποδεχτούν τους επισκέπτες και θα μιλήσουν μαζί τους για τον «αργυρό κρατήρα» και τα πλούσια ταφικά δώρα ενός πρίγκιπα του πρώιμου μυκηναϊκού κόσμου, ο οποίος έζησε βίο μικρό με μεγάλες προσδοκίες.

Σχεδιαστική αναπαράσταση του ανάγλυφου διακόσμου του κρατήρα (F. Blakolmer, 2007).

Το «Αθέατο Μουσείο» είναι η επιτυχημένη δράση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που προβάλλει επιλεγμένες αρχαιότητες από τον κόσμο των αποθηκών. Κάθε δύο μήνες, ένα αντικείμενο παρουσιάζεται στους επισκέπτες για πρώτη φορά και ξεδιπλώνει την αφήγηση της άγνωστης ιστορίας του. Ο «κρατήρας της μάχης» είναι το δέκατο αντικείμενο, που εκτίθεται στο πλαίσιο αυτής της δράσης.

Πληροφορίες

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο: Πατησίων 44 - Αθήνα,  τηλ.: 213 2144891. Για την παρακολούθηση της παρουσίασης, είναι απαραίτητη η προμήθεια εισιτηρίου και η δήλωση συμμετοχής κατά την προσέλευση. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

naftemporiki.gr